در ماههای اخیر، تغییرات قابل توجهی در صنعت بستهبندی و تکنولوژیهای کنترل حرکت مشاهده شده است. بسیاری از شرکتها به جای استفاده از سیستمهای پنوماتیکی، به گزینههای الکتریکی و مکانیکی روی آوردهاند و دلیل اصلی این تغییرات را بهبود کارایی و کاهش مصرف هوای فشرده عنوان میکنند. حتی شرکتهای قدیمیتر در صنعت پنوماتیک نیز به معرفی راهحلهای الکتریکی خود پرداختهاند.
برای مثال، یک دستگاه بستهبندی از Codi Manufacturing که پیشتر از سیستمهای پنوماتیکی استفاده میکرد، اکنون به طور عمده به سیستمهای الکتریکی تغییر یافته، جز در بخشهایی مثل گریبهای خلا که برای قرار دادن نگهدارندههای مقوایی روی قوطیها به کار میروند. این تغییرات، گویای حرکت کلی صنعت به سمت بهبود کارایی و استفاده کمتر از هوای فشرده است.

تمامی عملکردهای این خط بستهبندی از Codi Manufacturing به جز عملکردهای مربوط به گریبینگ، از عملگرهای پنوماتیکی به عملگرهای الکتریکی تبدیل شدهاند تا حرکت دقیقتر و نرمتری داشته باشند. ویدئویی از عملکرد این دستگاه در انتهای این مقاله قابل مشاهده است.
مایک هافمن، مدیر مهندسی شرکت Codi، گفت که نیاز به تغییرات سریع و کاهش زمان تعطیلی، دلیل اصلی تصمیم به انتقال به عملگرهای الکتریکی بود. اما وقتی متوجه شدند که عملکردها کنترلشدهتر، با حرکات کمتر خشن و کارآمدتر هستند، تصمیم به حذف شیرهای پنوماتیکی گرفتند.
در شرکت Coesia، تولیدکننده ماشینآلات بستهبندی، فرصت دیدن چندین دستگاه با سیستمهای کنترل پنوماتیکی و الکتریکی فراهم شد. در آنجا، یکی از سیستمهای اصلی هوای فشرده خود را به یک پمپ خلا تبدیل کردند، زیرا بار دیگر نشت هوای فشرده و کارایی پایین نگرانیهای اصلی بود.

این پمپ خلا توسط تولیدکننده بستهبندی Coesia برای کاهش مشکلات کارایی مرتبط با هوای فشرده استفاده شد.
در سالهای اخیر شاهد تغییرات قابل توجهی در فناوریهای صنعتی و اتوماسیون بودهایم. یکی از اصلیترین تحولات، جایگزینی تدریجی سیستمهای پنوماتیکی با عملگرهای الکتریکی است. این تغییرات به دلیل مزایای فراوانی که سیستمهای الکتریکی به همراه دارند، به ویژه در زمینه کارایی و دقت، در حال گسترش هستند. با این حال، این پرسش مطرح میشود که آیا باید نگران منسوخ شدن تکنولوژیهای پنوماتیک باشیم؟
جواب این سوال منفی است. تکنولوژیهای پنوماتیک هنوز مزایای زیادی دارند که نمیتوان آنها را نادیده گرفت. درست مانند هیدرولیکها، سیستمهای پنوماتیک از نظر صرفهجویی در هزینه، دوام و چگالی، هنوز گزینههای جذابی هستند.
در این راستا، دکتر الویرا راکوا، مدیرعامل شرکت DIREKTIN که پلتفرمی برای کاهش مصرف انرژی در سیستمهای هوای فشرده ارائه میدهد، به نکاتی مهم اشاره کرده است. او تایید کرد که در برخی شرایط خاص، استفاده از عملگرهای الکتریکی بهترین گزینه است، به ویژه زمانی که نیاز به سرعتها و سیکلهای متعدد وجود داشته باشد. با این حال، او معتقد است که از نظر هزینههای بلندمدت و نیاز به نگهداری، سیستمهای پنوماتیک به طور معمول انتخاب بهصرفهتری هستند. این سیستمها هزینههای نگهداری و تعمیر کمتری دارند و به راحتی قابل تعمیر هستند.
یکی از نکات مهمی که دکتر راکوا بر آن تأکید کرد، انتخاب صحیح و اندازهگیری دقیق قطعات، به ویژه سیلندرها، برای دستیابی به عملکرد بهینه سیستم است. همچنین، نگهداری و مدیریت صحیح این سیستمها با استفاده از فناوریهای مدرن ضروری است. هوای فشرده هنوز به عنوان یک کالای ارزان شناخته میشود، اما اگر به درستی از آن استفاده و نظارت نشود، میتواند هزینههای زیادی را به همراه داشته باشد.
اگرچه سیستمهای الکتریکی مزایای زیادی دارند، اما نباید فراموش کرد که تکنولوژیهای پنوماتیک همچنان به دلیل سادگی، دوام و هزینههای کمتر در بسیاری از کاربردها بهترین گزینه باقی میمانند. این سیستمها در محیطهای سخت مانند شستشوی صنعتی یا فرآیندهای تکراری با سرعت بالا که ممکن است به عملگرهای الکتریکی آسیب وارد کند، عملکرد خوبی دارند. در برخی شرایط خاص، مانند مناطقی که خطر جرقه الکتریکی یا اشتعال وجود دارد، سیستمهای پنوماتیک به عنوان تنها گزینه قابل قبول مطرح میشوند.