پکینگ جک پنوماتیک یا نیوماتیک چیست و چه کاربردی دارد؟
پکینگ، سیلهای متحرکی هستند که برای آببندی در صنعت مورد استفاده قرار میگیرند و جهت جلوگیری از نشت سیالات در قطعات متحرک کاربرد دارند. در تجهیزات مکانیکی، حرکت دو قطعه که در تماس با یکدیگر هستند، ایجاد اصطکاک میکند و چنانچه این اصطکاک مهار نشود، موجب آسیب جدی به سیستم میشود. جهت جلوگیری از این اتفاق، از سیالاتی مانند هوا، آب و روغن برای روانکاری قطعات استفاده میشود. این کنترل جریان سیالات و آببندی سیستم به وسیله پکینگ جک پنوماتیک انجام میشود.
دستهبندی پکینگ به چه صورت است؟
پکینگهای موجود در صنعت به دو نوع تولید میشوند:
- هیدرولیک
- پنوماتیک
پکینگ هیدرولیک
پکینگ هیدرولیک در جکهای هیدرولیکی و پنوماتیکی در ابتدای سیلندر قرار میگیرد تا پیستون را از نشت مایعات یا گاز محافظت کرده و آببندی نماید. از جمله کاربردهای آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سیلندرهای هیدرولیکی
- پرسهای اکستروژن
- پمپهای انتقال سیال
- پمپهای گریز از مرکز
- سیلندرهای پنوماتیک
- اکومولاتورها
- هموژنایزرها
پکینگ پنوماتیک
پکینگ پنوماتیک، آببندهای پیستونی هستند که در سیلندر جکهای بادی کاربرد دارند و با نامهای زیر در صنعت شناخته میشوند:
- پکینگ دوطرفه
- پکینگ فلزدار
- پکینگ پنوماتیک
- پکینگ جک پنوماتیک
بهطور کلی، در فشار کم، برای قطعاتی که حرکت چرخشی یا خطی دارند، آببندی قطعات به وسیله پکینگهای پنوماتیک انجام میشود. شکل ظاهری پکینگها حلقهای بوده و از کنار هم قرار گرفتن چند حلقه لاستیکی ساخته میشوند. پکینگ پنوماتیک به دو صورت داخلی و خارجی جهت آببندی تجهیزات مکانیکی کاربرد دارد.
برای قطعات دوار مانند شفت، یک عدد پکینگ و برای قطعات دارای حرکت رفتوبرگشتی یا خطی، دو عدد پکینگ باید استفاده شود. هر یک از این پکینگها در جهت خاصی وظیفه آببندی پیستون را بر عهده دارند. پکینگهای پنوماتیک یک مزیت کلی دارند و آن، استفاده از حداقل روغنکاری و بیشترین آببندی و مهر و موم تجهیزات است.
مشخصات عملیاتی پکینگهای پنوماتیک
مشخصات عملیاتی پکینگهای پنوماتیک شامل موارد زیر است:
- پکینگهای پنوماتیک برای تجهیزات مکانیکی در محدوده فشار 1000-6 کیلوپاسکال کاربرد دارند. اصطلاحاً به این محدوده، فشار عملیاتی کم گفته میشود.
- از پکینگهای پنوماتیک جهت آببندی، بیشتر در قطعات متحرک با سرعت بالا استفاده میشود.
- آببندی در پکینگهای پنوماتیک به کمک هوا انجام میشود و برای تأمین فشار موردنیاز، مقدار کمی روغن لازم است.
انواع پکینگ پنوماتیک کدامند و ویژگی های هریک چیست؟
انواع پکینگ پنوماتیک و وظیفه هرکدام
پکینگ پیستون:
این نوع پکینگ پیستون در ابتدای سیلندرها قرار میگیرد و نقش اصلی آن، آب بندی و حفاظت از پیستون در برابر هرگونه نشت سیالات و بیرون زدگی هوای فشرده میباشد. پکینگ پیستون روی شفت نصب میشود و به صورت سیل کردن یکطرفه عمل میکند. به آسانی روی شیارهای نشیمن نشسته و عملکرد آب بندی ثابت و متحرکی در پمپ ها و جک را بر عهده دارد و باعث میشود عملیات آب بندی با راندمان خوبی انجام پذیرد. ساختار پکینک پیستون، لبه داخلی پکینگ پیستون بلندتر است.

پکینگ گلویی:
پکینگ گلویی وظیفه آب بندی و جلوگیری از نشت هوای فشرده در جک های پنوماتیک را برعهده دارد که در ابتدای میله جک یا در اصطلاح صنعتی، اول گاید قرار میگیرد و بیشترین راندمان یا بازده کاری را دارد و بیشترین بازدارندگی از نشت مواد گاز به وسیله پکینگ گلویی انجام میشود و در جهت غیر موافق استوانه جک، بیشترین میزان آب بندی را انجام میدهد.

نوع پکینگ گرد گیر:
وظیفه جلوگیری از ورود ذرات گرد و غبار به محفظه سیلندرها را دارند و در کنار نقش اصلی خود، تا اندازه ای آب بندی را هم انجام میدهند.

انواع پکینگ گلویی موجود در صنعت
پکینگ گلویی جک بادی، جهت آببندی برروی جک بسته شده و لبه بیرونی پکینگ، بلندتر میباشد و شامل انواع زیر است:
- پکینگ گلویی کاغذی:
پکینگ گلویی کاغذی که در جک ها نیز کاربرد دارد از جنس کاغذ سیلیکون بوده و مورد مصرف آن در صنایع پزشکی میباشد.
- پکینگ گلویی ضد روغن:
از آنجایی که این پکینگ تماس مستقیم با روغن و گریس دارد، پس باید آب بندی بهتر و کامل تری داشته باشد و از متریال NBR ساخته میشود.
- پکینگ گلویی EPDM
این نوع پکینگ در صنعت آب شیرین استفاده میشود.
- پکینگ گلویی وایتون
در شرکت های نفت و گاز، پکینگ گلویی وایتون بهترین گزینه بوده و عملکرد ایده الی از خود به نمایش گذاشته است چرا که در برابر مواد شیمیایی و خورنده های اسیدی بهترین عملکرد را دارد.
ساختار پکینگ های گلویی
این پکینگ، دارای دو دیواره داخلی و بیرون تراش داده میشود که دیواره بیرونی کمی بزرگتر از دیواره داخلی بوده و دلیل این نوع طراحی، بیشتر به خاطر تعادل بهتر پکینگ و فیت بهتر سیستم است. دقت تراش با تلرانس یک دهم میلیمتر و از جنس پلی اورتان میباشد.
کاربردهای پکینگ گلویی
- پکینگ جک ماشین آلات ساختمانی
- پکینگ جک کامیون های بالابر موجود در صنعت
- پکینگ جک ماشین های قالب گیری که به روش تزریق کار میکند.
- پکینگ جک هیدرولیک متحرک
- پکینگ جک سکوی بارگیری
- پکینگ جک سیلندر تلسکوپی
پکینگ جک پنوماتیک چیست و ویژگیهای آن کدام است؟
- آب بندی قطعات متحرک جهت مانع شدن از نشت سیالات به خصوص مایعات سمی جامدات و گازهای خطرناک و نشت آلاینده ها در تجهیزات مکانیکی به وسیله پکینگ جک پنوماتیک انجام میشود
- پکینگ جک پنوماتیک برای انواع پیستون ها و شفت پمپ به صورت دینامیکی قابل استفاده است که به دیواره پیستون چسبیده و عمل آب بندی را انجام میدهد.
- حلقه تقویتی پکینگ جک پنوماتیک، از ماده ای به نام پلی استال ساخته شده که بسیار مقاوم است.
- معمولا برای ساخت پکینگ جک پنوماتیک از لاستیک طبیعی یا مصنوعی استفاده میشود.
- فشار عملیاتی پکینگ جک پنوماتیک 40 مگاپاسکال میباشد و دارای خاصیت جابجایی آسان بوده و از نوع پرکاربرد آن میتوان به پکینگ گلویی استاندارد اشاره کرد.
- محدوده فشار کاری پکینگ جک پنوماتیک، 250 الی 700 بار است.
- پکینگ در شرایط کاری باید به سرعت بیش از 6متر بر ثانیه نرسد وگرنه فرسوده شده و در درازمدت کارایی خود را از دست میدهد.
- دمای کارکرد پکینگ جک پنوماتیک، منهای 30 تا تا 100 درجه سانتیگراد است.
- در پکینگ های جک پنوماتیک، میزان انعطاف پذیری، فرم گیری و سختی به مواد اولیه کاربردی بستگی دارد.
- اساس کار پکینگ های پنوماتیک در جک های رفت و برگشتی است.
- پکینگ جک پنوماتیک باید در مقابل سایش، حرارت و فشار مقاوم باشد.
در ساخت پکینگ های پنوماتیک از مواد اولیه خاصی استفاده میشود که عبارتند از:
- اتیلن اکریلیک
- فلور الاستومر
- فلوروسیلیکین
- نیتریل
- پلی آمید یا نایلون
- پلی کروپ
- پلی اترکیتون
- پلی اکسی متیلن
- پلی تترا فلوئر اتیلن
- پلی اورتان
قسمتهای مختلف آب بندی پکینگ و عملکرد آن
آب بندی پکینگ از سه قسمت زیر تشکیل یافته است:
- کاسه نمد
- لایی
- کلاهک آب بندی
طرز نصب پکینگ
پکینگ باید طوری نصب شود که فشار سیال داخل پمپ، لبه پکینگ را به حفره قرارگیری پکینگ و دیواره بچسباند. در این حالت پکینگ در جای خودش قرارگرفته است.
عملکرد پکینگ جک پنوماتیک
جک پنوماتیک، چه عملکردی دارد؟
- پکینگ به صورت یکطرفه و دوطرفه عمل میکند.
- بر اساس لبه های داخلی و خارجی پکینگ ، موضع و جایگاه قرارگیری آن هم معلوم میشود.
- اگر لبه های خارجی بلندتر باشد در قسمت گلویی قرار میگیرد و اگر لبه های داخلی بلندتر باشد در قسمت پیستون و اگر هردولبه داخلی و خارجی متقارن باشد دو نوع پیستونی و گلویی باهمدیگر مورد استفاده قرار میگیرند.
- بعضی از پکینگ ها در صنعت، به صورت ردیفی و برخی چندتکه که اصطلاحا طبقاتی نامیده میشود و برخی دیگر دارای حلقه ای از جنس لاستیک طبیعی که اصطلاحا نیتریل گفته میشود و بعضی از پکینگ ها از الیاف تقویت شده با لاستیک نیتریل یا منجیددار ساخته میشوند.
- در ساخت پکینگ گاهی از رینگ پشتیبان نیز جهت تحمل فشار بیشتر، استفاده میشود.
کاربردهای پکینگ پنوماتیک
- دستگاههای پمپاژ
- تجهیزات سنگین مثل جرثقیل
- ابزارهای تولید دارو
- دستگاههای پرس سنگین
- پمپ ها و شیرآلات
- حفاری
- خودروسازی
- بسته بندی
انواع پکینگ پنوماتیکی و نیوماتیکی چه ارزش افزوده ای در صنعت دارند؟
- پکینگ های پنوماتیکی ارزش عملیاتی سیلندرها و سوپاپ هایی که با هوا کار میکنند را افزایش داده و درنتیجه باعث افزایش عمر مفید آنها و بهره وری سیستم میشود.
- سطح فشار ایده ال برای بهبود عملکرد سیلندرها و شیرآلات پنوماتیک را حفظ میکنند.
- سطح دوام بالا و پایداری مثال زدنی در صنعت را دارند.
- مقاوم در برابر سایش و اصطکاک از مزیت های پکینگ نیوماتیک و پنوماتیک است.
- در برابر دمای زیاد مقاوم بوده و متلاشی نمیشوند.
- در برابر تغییرات شیمیایی مقاومت کرده و از هم گسسته نمیشوند.
پکینگ متری
پکینگ ها در ابعاد و برای کارکردهای مختلف طراحی و ساخته میشوند و براساس نوع نیاز و کارکرد، نوع آن را انتخاب مینمایید ولی گاهی اوقات نمیتوان ابعاد مشخص و اندازه خاص برای استفاده را تعریف کرد پس در این اوقات از پکینگ های متری استفاده میشود.
اگر پکینگ روغن کاری نشود، چه مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد؟
اگر پکینگ روغنکاری نشود، چون در معرض اصطکاک زیاد قرار میگیرد تماس بین قطعات زیاد شده و باعث فرسودگی و خوردگی شده و در نتیجه طول عمر سیستم کاهش پیدا میکند و هزینه های بسیار سنگین و جبران ناپذیر برای مجموعه ایجاد خواهد کرد.
انبر پکینگ جک هیدرلیک و پنوماتیک
دقت در نصب پکینگ از عوامل مهم در کارایی بهتر پکینگ و عمر مفید قطعه محسوب میشود که اگر پکینگ به طور صحیح در جای خود قرار نگیرد، عملکرد مطلوب خود را نخواهد داشت. انبر پکینگ جک هیدرولیک و پنوماتیک برای نصب صحیح پکینگ بهترین ابزار میباشد که در سه سایز کوچک، متوسط و بزرگ کاربرد دارد.
مزایا و مشخصات انبر پکینگ چیست؟
- مزیت اصلی استفاده از انبر پکینگ، جلوگیری از خمیدگی و تغییر شکل پکینگ میباشد.
- اطمینان از عملکرد مطلوب پکینگ
- نصب در حالت صحیح
- فشار به طور یکسان توزیع میشود.
تراشکاری پکینگ جک
در صنعت در صورت خرابی پکینگ جک، هنگامی که سایز پکینگ جک مصرفی نباشد یا سفارش پایین باشد اصولا از تعمیر و تراشکاری پکینگ جک استفاده میشود که تراشکاری پکینگ جک های هیدرولیک و پنوماتیک با استفاده از پلی یورتان یا اصطلاحا پلی اورتان انجام میپذیرد.
جمع بندی
پکینگها، سیلهای متحرکی هستند که برای آببندی در صنعت مورد استفاده قرار میگیرند و جهت جلوگیری از نشت سیالات در قطعات متحرک کاربرد دارند.
آببندهای موجود در صنعت بر دو نوع هستند: آببندهای هیدرولیک و پکینگهای پنوماتیک. پکینگهای هیدرولیک در جکهای هیدرولیکی و پنوماتیکی در ابتدای سیلندر قرار میگیرند تا پیستون را از نشت گاز محافظت و آببندی نمایند.
در مقابل، پکینگهای پنوماتیک، آببندهای پیستونی هستند که در سیلندر جکهای بادی کاربرد دارند. از پکینگهای پنوماتیک با نامهایی مانند پکینگ دوطرفه، پکینگ فلزدار و پکینگ جک پنوماتیک در صنعت یاد میشود.آببندی قطعات متحرک برای جلوگیری از نشت سیالات، بهویژه مایعات سمی، جامدات و گازهای خطرناک، و همچنین نشت آلایندهها در تجهیزات مکانیکی، به وسیله پکینگ جک پنوماتیک انجام میشود.در فشار کم، برای قطعاتی که حرکت چرخشی یا خطی دارند، آببندی به وسیله پکینگهای پنوماتیک انجام میشود. پکینگ پنوماتیک به سه نوع پیستونی، گلویی و گردگیر تقسیم میشود که هرکدام عملکرد خاص خود را دارند.پکینگ جک پنوماتیک به دو صورت یکطرفه و دوطرفه عمل میکند. همچنین، بر اساس لبههای داخلی و خارجی پکینگ، موضع و جایگاه قرارگیری آن نیز مشخص میشود.